Dùng thuốc kháng hormon nữ hay còn gọi là liệu pháp nội tiết giúp giảm nguy cơ tái phát và di căn ung thư vú. Chị Thanh, một giáo viên tại TP HCM cho biết, năm 2008, trong một lần khám sức khỏe định kỳ, chị phát hiện mình bị ung thư vú. Giai đoạn đầu mắc bệnh, chị khóc hết nước mắt, hoang mang tột độ vì cứ nghĩ mình sẽ cầm chắc “án tử”. Vừa mặc cảm vì bệnh tật, vừa lo sợ cái chết, một thời gian dài chị chỉ biết trách cuộc sống bất công đã để mình phải đối diện với căn bệnh oan nghiệt. Nhờ sự động viên sát cánh của gia đình, chị đã bình tĩnh tìm hiểu thông tin từ sách báo, từ các bác sĩ về căn bệnh này. Trải qua nhiều đợt xét nghiệm, phẫu thuật điều trị, dũng cảm chịu đựng những cơn đau vật vã, chị đã vượt qua được bệnh tật. Sau đợt phẫu thuật đoạn nhũ, 5 năm nay, chị vẫn đều đặn tái khám, dùng thuốc kháng estrogen mà các bác sĩ kê đơn để phòng ngừa tái phát. “Lúc đầu tôi hoang mang, sợ sệt không hiểu vì sao nhiều người xung quanh sau khi phẫu thuật không phải dùng thuốc mà mình lại dùng, cứ tưởng bệnh mình nặng lắm. Sau khi được bác sĩ giải thích, tôi mới biết mình may mắn vì có thụ thể estrogen dương (ER+), có thể điều trị bệnh hiệu quả nhờ liệu pháp nội tiết”, chị Thanh chia sẻ. Bệnh nhân được tư vấn bởi các chuyên gia đầu ngành về ung thư vú. Câu chuyện của chị Thanh nhận được nhiều chia sẻ, đồng cảm tại buổi sinh hoạt câu lạc bộ sức khỏe chủ đề “Tư vấn Liệu pháp nội tiết trong điều trị ung thư vú” diễn ra tại bệnh viện Ung bướu TP HCM vào ngày 23/5, với sự phối hợp của Hội ung thư Việt Nam, bệnh viên Ung bướu và công ty dược phẩm AstraZeneca. Không khí buổi sinh hoạt rất sôi nổi giữa những người bệnh, thân nhân và các thầy thuốc. Giáo sư Nguyễn Chấn Hùng, Phó Giáo sư Cung Thị Tuyết Anh, bác sĩ CKII Trần Nguyên Hà và bác sĩ Thái Anh Tú đã giải đáp mọi thắc mắc của bệnh nha. Giáo sư Nguyễn Chấn Hùng cho biết ung thư vú là loại ung thư có liên quan đến nội tiết. Liệu pháp nội tiết có vai trò rất quan trọng trong hỗ trợ điều trị ung thư vú, giúp giảm nguy cơ tái phát, kéo dài thời gian sống và cải thiện chất lượng cuộc sống cho bệnh nhân. Rất nhiều người mắc ung thư vú đang được hưởng các tiến bộ của liệu pháp này. Nội tiết tố nữ estrogen có tác dụng kỳ diệu trong cơ thể phụ nữ. Nhưng ít người biết là estrogen cũng có mặt tác hại, hormon này có thể tấn công tuyến vú và tử cung, kích thích sự tăng trưởng của tế bào đột biến, làm tăng nguy cơ ung thư vú, ung thư tử cung. Ung thư phát xuất từ các đột biến DNA trong nhân các tế bào. Estrogen sẽ kích thích tăng trưởng các tế bào đã đột biến. Cụ thể, estrogen gắn vào các thụ thể nội tiết ER làm ung thư vú tăng trưởng. Những năm gần đây, con người đã được tiếp cận với nhiều tiến bộ y học của thế giới, mang lại nhiều hy vọng cho người bệnh với các liệu pháp đặc trị hiệu quả sau mổ (phẫu trị đoạn nhũ). Các lựa chọn liệu pháp hỗ trợ gồm hóa trị, liệu pháp nội tiết và xạ trị. Những bệnh nhân có các thụ thể nội tiết dương tính (ER+) có thể dùng một liệu pháp nội tiết, thuốc kháng estrogen và các thuốc kháng aromatase thế hệ mới để khóa tác dụng của estrogen hoặc làm giảm nồng độ của estrogen. Hóa trị thường được dùng cho các bệnh nhân có thụ thể nội tiết âm tính (viết tắt là ER-), thuốc có các phản ứng phụ như suy tủy, mất máu, giảm bạch cầu, rụng tóc... Bác sĩ Hùng giải thích rõ thêm là các chất kháng estrogen gắn dính vào các thụ thể estrogen và khóa các thụ thể này không cho estrogen kích thích các tế bào ung thư. Cụ thể, thuốc kháng estrogen có hiệu quả với mọi bệnh nhân có ER+, bất kể tuổi tác và tình trạng kinh nguyệt, phản ứng phụ nhẹ nhàng hơn hóa trị. Đối với phụ nữ đã mãn kinh, các thuốc kháng aromatase thế hệ thứ 3 đã tạo nên bước ngoặt mới. Chúng giúp giảm nguy cơ tái phát, kéo dài thời gian sống còn, nâng cao chất lượng cuộc sống cho bệnh nhân. Phải kể thêm thuốc đồng vận LHRH - thuốc chích và cắt chức năng buồng trứng giúp giảm nguy cơ tái phát rõ rệt. Hiện nay các thuốc dùng cho liệu pháp nội tiết đã có cho người bệnh trong nước. Theo Phó giáo sư, Tiến sĩ Cung Thị Tuyết Anh, Trưởng khoa Xạ 4, trong vòng 2 đến 3 năm đầu tiên sau phẫu thuật là thời điểm dễ tái phát nhất. Việc uống thuốc nội tiết sau mổ mang lại nhiều lợi ích, có tác dụng tích cực làm giảm đáng kể nguy cơ tái phát, tử vong cũng như nguy cơ xuất hiện ung thư nguyên phát mới. Tùy theo thể trạng bệnh, căn cứ vào nhiều kết quả xét nghiệm, các bác sĩ sẽ phân tích, tính toán để thiết lập phác đồ điều trị hợp lý. Bệnh nhân cần tuân thủ hướng dẫn của bác sĩ khi sử dụng thuốc, ăn uống đầy đủ chất, kiểm soát cân nặng không để béo phì, tập thể dục điều độ, ăn nhiều rau quả củ tươi… Nhiều người tranh thủ xin Giáo sư, bác sĩ Nguyễn Chấn Hùng tư vấn ngay tại hội thảo. Ảnh: Lê Phương. Người bệnh nên tìm đến bác sĩ càng sớm càng tốt khi thấy các xuất hiện khối u không đau ở vú hay nách, ban đỏ dai dẳng xung quanh núm vú, da vú bị nhăn, thay đổi màu sắc, dày hay lõm vùng da trên vú, núm vú bị co kéo tụt vào trong, biểu hiện xuất huyết hay chảy dịch bất thường ở núm vú. Bác sĩ Tuyết Anh cũng cảnh báo “Nhiều phụ nữ mãn kinh, đã tự dùng thuốc nội tiết thay thế, nên biết nếu dùng lâu dài liên tục và với liều lượng không hợp lý cũng sẽ làm tăng nguy cơ ung thư vú”. Bác sĩ CKII Trần Nguyên Hà, Trưởng khoa Nội 4, cho biết ở các nước Âu Mỹ, phần lớn số phụ nữ bị ung thư vú là ở tuổi mãn kinh. Ở Việt Nam, ung thư vú lại gặp ở nhiều phụ nữ trước mãn kinh. Gần đây đáng lưu ý có sự gia tăng căn bệnh ở phụ nữ trẻ hơn, dưới độ tuổi 30. Một vài yếu tố quyết định nguy cơ cao của ung thư vú như tuổi tác (trên 40), có thành viên trong gia đình (mẹ và chị em ruột) bị ung thư trước tuổi 35. Những người trong nhóm nguy cơ cao ung thư vú thì không cứ sẽ mắc bệnh, nhưng cần tích cực kiểm tra, thăm khám định kỳ không nên quá hoang mang, lo lắng. Các yếu tố nguy cơ khác gồm yếu tố hormon (không có con trước tuổi 35, mãn kinh trễ), tiếp xúc nhiều hóa chất, thừa cân, cùng với lối sống ăn nhiều thịt đỏ, mỡ, hút thuốc, không tập thể dục… Bác sĩ Thái Anh Tú cho biết hiện, bệnh viên Ung bướu TP HCM đã thực hiện đại trà xét nghiệm tình trạng thụ thể nội tiết ER (thụ thể estrogen) và PR (thụ thể progesteron). Nhờ dựa vào kết quả xét nghiệm ER+ hoặc ER- mà lựa liệu pháp nội tiết hỗ trợ hay hóa trị hỗ trợ. "Ung thư biết sớm trị lành. Hiện nay các bệnh viên đều có thể phát hiện sớm ung thư vú, đã có nhiều tiến bộ trong chẩn đoán và điều trị bệnh này", Giáo sư Hùng nói. Lê Phương Nguồn VNExpress
