Phát biểu tại Diễn đàn quốc gia phát triển kinh tế số và xã hội số ngày 20/12, Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng nhấn mạnh xã hội số là không gian người dân được trao thêm quyền nhờ công nghệ số. Theo Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ Nguyễn Mạnh Hùng, Việt Nam đang bước vào giai đoạn tăng tốc chiến lược nhằm hiện thực hóa khát vọng phát triển nhanh và bền vững. Vấn đề cốt lõi hiện nay là làm thế nào để kinh tế số và xã hội số thực sự trở thành không gian phát triển mới, thay vì chỉ dừng ở việc số hóa mô hình cũ. Kinh tế số hiện nay vẫn chủ yếu dựa trên số hóa các hoạt động truyền thống. Dù tỷ trọng trong GDP tăng nhanh, giá trị gia tăng nội địa còn thấp và phụ thuộc nhiều vào các nền tảng xuyên biên giới. Vì vậy, giai đoạn tới cần chuyển từ số hóa cái cũ sang kiến tạo không gian phát triển mới, nơi dữ liệu, nền tảng số, doanh nghiệp số và công dân số cùng trở thành động lực tăng trưởng. Thủ tướng Phạm Minh Chính, Phó thủ tướng Nguyễn Chí Dũng, Bộ trưởng Khoa học và Công nghệ Nguyễn Mạnh Hùng tham dự Diễn đàn. Ảnh: Nhật Bắc Ông nhấn mạnh nhiệm vụ quan trọng là kiến tạo cấu trúc nền kinh tế số quốc gia thay vì tiếp cận rời rạc theo từng đề án chuyển đổi số. Chính phủ cần thiết kế lại cấu trúc nền kinh tế dựa trên các lớp hạ tầng số, gồm viễn thông, internet, điện toán đám mây, dữ liệu, trí tuệ nhân tạo, nền tảng số và dịch vụ số. Trong cấu trúc này, dữ liệu được coi là tư liệu sản xuất mới, hạ tầng số là phương tiện sản xuất mới, còn các quy định về khoa học công nghệ, an toàn và an ninh mạng là khung vận hành mới. Nhà nước phải đóng vai kiến trúc sư trưởng, định hình cấu trúc để thị trường vận hành hiệu quả, tái cấu trúc toàn bộ nền kinh tế từ sản xuất, phân phối đến tiêu dùng. Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng cho rằng dữ liệu, trí tuệ nhân tạo và năng lực tính toán cần được coi là năng lực sản xuất nền tảng, tương đương điện, nước và viễn thông. Các nhà mạng thế hệ mới không chỉ cung cấp kết nối mà phải cung cấp năng lực số cốt lõi, trở thành xương sống của không gian số quốc gia thông qua hệ thống trung tâm dữ liệu và điện toán đám mây. Song song với đó, Chính phủ điện tử cần chuyển sang mô hình nhà nước điều hành dựa trên dữ liệu và dự báo. Trí tuệ nhân tạo có khả năng xử lý các hệ thống phức hợp vượt quá năng lực con người, giúp thiết kế và đánh giá tác động chính sách nhanh chóng, chính xác hơn. Thị trường số cần lấy doanh nghiệp làm trung tâm, tạo cầu để doanh nghiệp Việt lớn lên từ thị trường nội địa và vươn ra toàn cầu. Tương tự, xã hội số phải lấy con người làm trung tâm với niềm tin số là nền tảng. Theo Bộ trưởng, xã hội số không phải là xã hội nơi mọi hoạt động đều được đưa lên môi trường mạng, mà là xã hội trong đó mỗi người dân được trao thêm quyền nhờ công nghệ số, gồm quyền tiếp cận thông tin, dịch vụ công, học tập suốt đời và tham gia quản lý xã hội. Trong xã hội số, công dân không chỉ là người thụ hưởng mà là chủ thể tham gia kiến tạo chính sách; chính quyền không chỉ là cơ quan quản lý mà còn là nhà cung cấp dịch vụ công dựa trên dữ liệu. Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ Nguyễn Mạnh Hùng phát biểu tại Diễn đàn. Ảnh: Nhật Bắc Dữ liệu được làm giàu qua quá trình khai thác Thiếu tướng Nguyễn Ngọc Cương, Giám đốc Trung tâm Dữ liệu quốc gia, cho biết dữ liệu không bị cạn kiệt như tài nguyên truyền thống mà có thể được làm giàu qua quá trình khai thác. Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư không chỉ phục vụ quản lý hành chính mà còn tạo nền tảng định danh số duy nhất, giúp cung cấp dịch vụ công trực tuyến an toàn, cắt giảm thủ tục và nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia. Hiện cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư đã có 107 triệu dữ liệu công dân, kết nối với nhiều bộ, ngành, địa phương, góp phần tiết kiệm hơn 4.000 tỷ đồng chi phí xã hội. Tuy nhiên, đại diện Bộ Công an cho rằng vẫn còn ba điểm nghẽn cần sớm xử lý, gồm sự rời rạc của các cơ sở dữ liệu chuyên ngành, hệ sinh thái dữ liệu chưa hoàn chỉnh khi VNeID chưa thực sự trở thành siêu ứng dụng, và chưa xác định rõ mô hình kinh tế dữ liệu phù hợp với Việt Nam. Bộ Công an kiến nghị xây dựng hệ sinh thái dữ liệu mở phục vụ doanh nghiệp và đổi mới sáng tạo, nâng tầm VNeID thành nền tảng số quốc gia, đồng thời hoàn thiện kiến trúc dữ liệu quốc gia và các văn bản pháp lý liên quan. Trước đó Thủ tướng Phạm Minh Chính đánh giá kinh tế số và xã hội số là hai lĩnh vực "tuy hai mà một, tuy một mà hai", có mối quan hệ thúc đẩy lẫn nhau. Phát triển kinh tế số nhằm đổi mới mô hình tăng trưởng, tái cấu trúc nền kinh tế, nâng cao năng suất và năng lực cạnh tranh; trong khi xã hội số hướng tới bao trùm, nhân văn, nâng cao chất lượng sống, bảo đảm bình đẳng trong tiếp cận dịch vụ và thu hẹp khoảng cách phát triển. Thủ tướng cho rằng mục tiêu của diễn đàn không chỉ dừng ở tổng kết, đánh giá mà còn nhằm thảo luận, phân tích và đề xuất các giải pháp đột phá cho phát triển kinh tế số, xã hội số trong thời gian tới. Ông đề nghị các đại biểu đánh giá thẳng thắn, khách quan thực trạng phát triển của Việt Nam bằng các số liệu cụ thể, làm rõ vị trí trong chuỗi giá trị công nghệ toàn cầu; đồng thời chia sẻ kinh nghiệm, bài học và mô hình hiệu quả trong phát triển kinh tế số, xã hội số, đặc biệt là từ các tập đoàn công nghệ lớn và địa phương đi đầu, để có thể nhân rộng. Sơn Hà Góp ý kiến tạo Bạn có thể đặt mọi câu hỏi, vấn đề về Khoa học công nghệ, Đổi mới sáng tạo, Chuyển đổi số trực tiếp cho Bộ Khoa học và Công nghệ Gửi góp ý Adblock test (Why?)Theo Trang Công Nghệ
