MỹBệnh xơ cứng teo cơ một bên mà Kenneth Mitchell, nam diễn viên phim Captain Marvel mắc, ảnh hưởng hệ thần kinh vận động, không có cách chữa trị và có thể gây tử vong. Kenneth Mitchell, nam diễn viên phim Captain Marvel và Star Trek: Discovery qua đời ngày 24/2, sau 5 năm chiến đấu với căn bệnh xơ cứng teo cơ một bên (ALS). Đây là loại bệnh thần kinh vận động, khiến các tế bào thần kinh trong tủy sống và não thoái hóa dần. ALS đây là một trong những chứng rối loạn tàn khốc nhất ảnh hưởng đến chức năng của dây thần kinh và cơ bắp. ALS ảnh hưởng đến các tế bào thần kinh kiểm soát các cử động cơ tự nguyện như đi lại và nói chuyện, được gọi là tế bào thần kinh vận động. Có hai nhóm tế bào thần kinh vận động. Nhóm đầu tiên là tế bào thần kinh vận động trên, kéo dài từ não đến tủy sống, sau đó đi tới khắp cơ thể. Nhóm thứ hai kéo dài từ tủy sống đến các cơ, gọi là tế bào thần kinh vận động dưới. ALS khiến cả hai nhóm tế bào thần kinh vận động dần dần xấu đi và chết. Khi tế bào thần kinh vận động bị tổn thương, chúng ngừng gửi tín hiệu đến các cơ. Kết quả, cơ thể không hoạt động được. Bệnh không ảnh hưởng đến chức năng tâm thần hoặc các giác quan, song không có cách chữa trị. Có hai dạng ALS: tự phát và di truyền. ALS tự phát phổ biến nhất ở Mỹ, chiếm 90% đến 95% tổng số trường hợp. Những trường hợp này xảy ra ngẫu nhiên, không rõ nguyên nhân và không có tiền sử gia đình mắc bệnh ALS. Các yếu tố rủi ro của bệnh ALS là di truyền, độ tuổi và giới tính. Ở khoảng 10% số người mắc ALS, gene nguy cơ được truyền lại từ một thành viên trong gia đình. Tỷ lệ mắc ALS cũng tăng theo độ tuổi, cho đến tuổi 75. ALS phổ biến nhất ở tuổi từ 60 đến 80. Trước 65 tuổi, nam giới mắc ALS nhiều hơn một chút so với nữ giới. Sự khác biệt này không còn nữa sau tuổi 70. Nam diễn viên Kenneth Mitchell. Ảnh: Variety Yếu tố môi trường cũng liên quan đến việc tăng nguy cơ mắc ALS, chẳng hạn thói quen hút thuốc, tiếp xúc với các độc tố môi trường và thực hiện nghĩa vụ quân sự tại Mỹ. Nghiên cứu chỉ ra rằng người từng phục vụ quân ngũ có nguy cơ mắc ALS cao hơn, không rõ vì sao. Người mắc bệnh ALS có thể bị nói ngọng, khó nuốt hoặc yếu một chi, phát triển trong vài ngày, phổ biến hơn là vài tuần. Sau đó, bệnh nhân yếu các chi khác. Các triệu chứng phổ biến còn lại là co giật và chuột rút các cơ, đặc biệt là tay và chân; mất khả năng kiểm soát ở bàn tay và cánh tay; suy giảm khả năng sử dụng cánh tay và chân; dễ vấp ngã, đánh rơi đồ vật; mệt mỏi dai dẳng. Khi bệnh tiến triển, người bệnh bị khó thở, khó nuốt và tê liệt. ALS có thể gây ra một số biến chứng như vấn đề về hô hấp, nói năng, ăn uống và trí nhớ. Theo thời gian, ALS dẫn đến suy yếu các cơ dùng để thở. Người mắc ALS cần sử dụng mặt nạ để hô hấp bình thường vào ban đêm. Nguyên nhân tử vong phổ biến nhất với những người mắc ALS là suy hô hấp. Một nửa số bệnh nhân tử vong trong vòng 14 đến 18 tháng sau khi được chẩn đoán. Cơ được sử dụng để tạo ra tiếng nói của người bệnh cũng yếu đi. Người bệnh sẽ nói chậm hơn, thỉnh thoảng nói ngọng, khó nuốt. Nhiều bệnh nhân có nguy cơ cao bị thức ăn, chất lỏng hoặc nước bọt vào phổi, gây viêm phổi. Thục Linh (Theo John Hopkins, Mayo Clinic) Adblock test (Why?) Nguồn: VNExpress
