Chỉ trong vòng 6 ngày, ba vết lóa Mặt Trời lớp X đã hướng về phía Trái Đất, báo hiệu hoạt động gia tăng trên bề mặt Mặt Trời. Lóa Mặt Trời hôm 11/1. Ảnh: NASA/SDO/Helioviewer Vết lóa mới nhất được Đài quan sát Động lực học Mặt trời (SDO) của NASA ghi nhận vào lúc 5h47 sáng ngày 11/1 theo giờ Hà Nội. Bức xạ tia X và tia cực tím của nó đã làm ion hóa tầng bên trên của bầu khí quyển Trái Đất, gây ra sự cố mất sóng vô tuyến tạm thời trên khắp vùng biển Nam Thái Bình Dương. Lóa Mặt Trời là những vụ nổ bức xạ điện từ bắt nguồn từ bầu khí quyển Mặt Trời. Chúng có thể phun hạt năng lượng cao với tốc độ ánh sáng về phía Trái Đất. Lóa Mặt Trời lớp X là mạnh nhất, cấp độ tiếp theo là M, và yếu nhất lần lượt là C, B, A, trong đó mỗi lớp đằng trước mạnh gấp ít nhất 10 lần lớp sau. Ở mỗi lớp, cường độ được phân loại chi tiết hơn từ 1 đến 9 theo sức mạnh tăng dần. Vụ nổ hôm 11/1 xuất phát từ vết đen AR3186 và đạt cường độ X1,09 trên thang đo, theo NASA. Trước đó, cơ quan này đã báo cáo hai vết lóa Mặt Trời lớp X khác bắt nguồn từ các vết đen AR3182 và AR314 vào ngày mùng 6/1 và 10/1, lần lượt đạt cường độ X1,2 và X1,19. Lóa Mặt Trời hôm 6/1 và 10/1 (trái qua phải). Ảnh: NASA/SDO/Helioviewer Vết đen là những khu vực tối và mát hơn ở tầng thấp nhất của bầu khí quyển Mặt Trời, trong đó các đường sức từ của ngôi sao bị xoắn và bẻ cong. Lóa Mặt Trời xuất hiện từ những vùng này khi các đường sức từ bùng nổ, giải phóng năng lượng. Các vụ nổ bức xạ cường độ mạnh cũng có thể kích hoạt hiện tượng phun trào vành nhật hoa (CME) - sự giải phóng plasma và từ trường từ Mặt Trời - dẫn đến các cơn bão địa từ đẩy cực quang đến gần xích đạo hơn. Mặc dù vậy, không có CME nào được quan sát thấy cho đến nay từ những khu vực chịu trách nhiệm về ba vết lóa kể trên. Vết đen đóng vai trò như chỉ số hoạt động trên bề mặt Mặt Trời. Số lượng các vết đen và lóa Mặt Trời gia tăng trong thời gian gần đây là dấu hiệu cho thấy ngôi sao sắp đạt đến đỉnh của chu kỳ 11 năm, thời điểm từ trường của nó bị đảo ngược và dự kiến giải phóng nhiều vết lóa lớp X hơn nữa. Đoàn Dương (Theo Space) Mua hàng tại Tin Học Như ÝNguồn VNExpress
