MỹTrong chuyến bay tới Trạm Vũ trụ Quốc tế (ISS), một phi hành gia được phát hiện bị huyết khối tĩnh mạch sâu - một dạng máu đông. Ca bệnh đặc biệt này được công bố trên tạp chí New England Journal of Medicine hôm 2/1. Theo đó, trong tháng thứ hai của chuyến bay kéo dài 6 tháng tới Trạm Vũ trụ Quốc tế, người này cùng các phi hành gia khác được siêu âm cổ, phục vụ nghiên cứu về cơ chế phân phối chất lỏng cơ thể trong môi trường không trọng lực. Tình cờ, anh được phát hiện mắc huyết khối tĩnh mạch sâu (DVT). Phi hành đoàn ngay lập tức liên lạc với bác sĩ Stephen Moll, chuyên gia về máu đông, Đại học North Carolina. Stephen đánh giá bệnh, trực tiếp điều trị cho phi hành gia này từ Trái đất, do NASA không thể đưa ông lên vũ trụ ngay lúc đó. Stephen cho hay đây là "một tình huống rất éo le", thuốc thang trên trạm vũ trụ hạn chế, cũng rất khó chiết xuất chất lỏng trong môi trường không trọng lực. Hơn thế, chưa có phương pháp điều trị nào được đưa ra trong môi trường không trọng lực, do đây là ca đông máu đầu tiên trên vũ trụ. Theo bác sĩ, giao thức điều trị DVT thông thường là cho bệnh nhân dùng thuốc chống đông máu trong ít nhất ba giờ, để cục máu đông không bị to lên, giảm tác hại có thể có tới các bộ phận cơ thể khác như phổi. Dùng thuốc chống đông cũng có nguy cơ chảy máu trong rất khó kiểm soát. "Cả hai trường hợp đều cần chăm sóc y tế khẩn cấp. Do không có phòng cấp cứu trên không, chúng tôi đã cân nhắc các lựa chọn rất cẩn thận", ông nói. Bác sĩ Stephen Moll. Ảnh: UNC School of Medicine Lượng thuốc trên vũ trụ rất hạn chế, Stephen và nhóm bác sĩ tại NASA quyết định cho phi hành gia dùng thuốc Enoxaparin dạng tiêm, liều chỉ đủ dùng trong 40 ngày. Ba ngày sau khi thuốc Enoxaparin hết, thuốc viên Apixaban - do bác sĩ Stephen kê - được viện trợ từ Trái đất. Trong 90 ngày điều trị, phi hành gia này được yêu cầu siêu âm cổ lần nữa, với sự hướng dẫn của các bác sĩ X-quang từ Trái đất. Stephen thường xuyên trao đổi điện thoại, email với bệnh nhân để kiểm soát tốt nhất tình hình bệnh. "Nếu không có thí nghiệm nghiên cứu đó, bệnh nhân không được phát hiện bệnh sớm, hậu quả sẽ rất khó lường", Stephen nói "Phản ứng đầu tiên của anh ấy khi nói chuyện với tôi là muốn gọi điện cho gia đình", Stephen bật cười. "Cảm giác thật thú vị khi nhận được cuộc gọi từ một phi hành gia vũ trụ. Anh ta cần tôi, giống như những bệnh nhân bình thường khác". Ông cho biết rất ngạc nhiên khi đường truyền sóng điện thoại tới vũ trụ tốt hơn khi ông gọi về cho gia đình tại Đức, dù ISS bay quanh Trái đất với tốc độ hơn 27.350 km một giờ. 4 ngày trước khi trở về Trái đất, phi hành gia này dừng uống thuốc. Anh được bác sĩ Stephen kiểm tra lại, và không cần uống thêm thuốc. Người này hiện làm việc với NASA để hiểu rõ hơn về tình trạng máu đông trong môi trường không trọng lực, và những hướng điều trị trong tương lai. "Làm sao giảm thiểu tối đa nguy cơ mắc DVT? Có nên lưu trữ nhiều thuốc hơn trên ISS không?", bác sĩ Stephen cho rằng cần có câu trả lời cho những thắc mắc này, đặc biệt khi các phi hành gia có kế hoạch thực hiện những nhiệm vụ dài hơn trên vũ trụ. Lê Hằng (Theo AP) Mua hàng tại Tin Học Như Ý Nguồn: VNExpress
