iPhone - mặt hàng bị ảnh hưởng nhất trong cuộc chiến thương mại Mỹ - Trung

- 15/8/2018


Trung Quốc đang là công xưởng lắp ráp iPhone khổng lồ của Apple và Tổng thống Trump cho rằng, đây là tổn thất lớn của nước Mỹ.



Trong cuộc chiến thương mại Mỹ - Trung đang diễn ra, chính quyền Trump chủ yếu đánh thuế vào các mặt hàng công nghiệp như động cơ máy bay hay máy nén khí. Tuy nhiên, tranh chấp tiếp tục khi đã áp dụng thêm 200 tỷ USD tiền thuế và các hàng hóa khác.

Danh sách các loại hàng hóa cụ thể phải chịu thuế không được công bố. Nhưng theo dự đoán, chúng sẽ bao gồm các mặt hàng điện tử tiêu dùng, trong đó có smartphone - danh mục sản phẩm lớn nhất Trung Quốc xuất khẩu sang Mỹ. Sản phẩm có nguy cơ bị ảnh hưởng lớn nhất là iPhone. Smartphone này được lắp ráp tại Trung Quốc với chi phí khoảng 240 USD mỗi máy.


iPhone của Apple được lắp ráp tại Trung Quốc.

Apple là công ty Mỹ và việc lắp ráp iPhone ở nước ngoài có vẻ như là "mất mát lớn" với nước này, ít nhất là dưới con mắt của Tổng thống Trump. Người đứng đầu Nhà Trắng từng nhấn mạnh: "Trung Quốc đã lấy hơn 500 tỷ USD mỗi năm từ Mỹ để xây dựng đất nước mình". Còn theo Quartz, iPhone 7 và 7 Plus đã "đóng góp" 15,7 tỷ USD vào thâm hụt thương mại năm ngoái với Trung Quốc.

Theo The Conversation, mọi thứ phức tạp hơn Tổng thống Mỹ nghĩ, sau khi nghiên cứu quá trình sản xuất một chiếc iPhone. Thực tế, Trung Quốc hưởng lợi rất ít trong con số 240 USD. Bởi để sản xuất thành công một chiếc iPhone, Apple cần đến chuỗi cung ứng với rất nhiều công ty trải từ châu Á tới châu Âu.



Để tạo nên một chiếc iPhone, cần có các linh kiện như màn hình hiển thị, vi xử lý, RAM, bộ nhớ... Chúng chủ yếu đến từ Intel, Sony, Samsung và Foxconn - tức chuỗi cung ứng của Apple đang kéo từ Mỹ, Nhật Bản, Hàn Quốc đến Đài Loan. Trung Quốc gần như không sản xuất nhiều mà chỉ là nơi "tập kết" linh kiện để lắp ráp.

Theo thống kê của IHS Market, chi phí sản xuất một chiếc iPhone 7 là 237,45 USD. Tuy nhiên, chỉ có 8,46 USD là "ở lại" Trung Quốc, tương đương 3,6% chi phí trên. Số tiền này bao gồm chi phí pin được sản xuất bởi một công ty trong nước và lực lượng lao động bản địa.

Còn 228,99 USD sẽ phân bố rộng rãi đến những nơi khác, như Mỹ (68 USD), Nhật Bản (67 USD), Đài Loan (48 USD) và Hàn Quốc (khoảng 17 USD). Với giá bán lẻ 649 USD mỗi chiếc iPhone 7 bộ nhớ 32GB, Apple đút túi 283 USD.



Như vậy, Apple nói riêng và Mỹ nói chung, trên thực tế, nhận được nhiều tiền hơn, trong khi Trung Quốc chỉ hưởng lợi một ít thông qua lượng nhân công giá rẻ.



Theo một chuyên gia kinh tế của Mỹ, cách tốt nhất để đánh giá thâm hụt thương mại là nhìn vào con số 8,5 USD thay vì 240 USD - số tiền iPhone nhập khẩu từ Trung Quốc sang Mỹ. Không chỉ iPhone, chuyên gia này cũng nhận thấy có nhiều tương đồng từ các mặt hàng khác, tác động đến cán cân thương mại Mỹ - Trung.

Việc sử dụng Trung Quốc như công xưởng lắp ráp khổng lồ, theo các nhà quan sát, là tốt cho kinh tế Mỹ. Như Apple, bằng cách tận dụng chuỗi cung ứng toàn cầu rộng lớn, hiệu quả cao, công ty có thể bán sản phẩm mới ra thị trường với giá cạnh tranh.

Khi đó, người dùng được hưởng lợi từ các sản phẩm sáng tạo. Hàng nghìn công ty khác cũng phát triển dịch vụ liên quan để bán trên App Store. Lợi nhuận có được, một phần sẽ chi trả cho lập trình viên, kỹ sư phần cứng và phần mềm, giám đốc điều hành, nhân viên tiếp thị, luật sư, nhân viên Apple Store... Trừ lắp ráp, hầu hết công việc này đều ở Mỹ.

Trong khi đó, nếu không còn sản xuất tại Trung Quốc, iPhone sẽ đắt hơn. Đối thủ lớn nhất của hãng - Samsung - không bị ảnh hưởng nhiều do đặt nhà máy tại Việt Nam và Hàn Quốc, vì thế sẽ không bị tác động bởi thuế quan áp dụng lên các mặt hàng từ Trung Quốc. Từ đó, họ có thể chiếm thị phần từ Apple, thậm chí dịch chuyển lợi nhuận và các công việc lương cao từ Mỹ sang Hàn Quốc.



Trong những năm từ 1980 đến 1990, ngành công nghiệp điện tử dần dịch chuyển sang châu Á và các công ty Mỹ như Apple phải đối mặt với thực tế này. Chính xu thế mới đã biến những nước như Trung Quốc thành công xưởng lắp ráp, trong khi châu Âu hay châu Mỹ phát triển những thứ cao cấp hơn.


Trung Quốc chủ yếu là nơi lắp ráp iPhone thay vì sản xuất.

Nếu dời ngược nhà máy trở về Mỹ, các công ty sẽ mất ít nhất vài năm để xây dựng, đào tạo nguồn nhân lực... đồng thời chi phí nhân công ở Mỹ cũng gấp nhiều lần so với Trung Quốc. Đó là chưa kể phải thu hút đầu tư kiểu "cây gậy và củ cà rốt", như chính quyền bang Wisconsin khuyến khích Foxconn bằng khoản trợ cấp 3 tỷ USD để công ty này xây dựng nhà máy lắp ráp màn hình LCD tại Mỹ cách đây ít lâu.



Chính quyền Trump bị đánh giá là hiểu biết đơn giản về cán cân thương mại.

Mỹ phản ứng Trung Quốc vì ngành công nghiệp công nghệ cao nước này chưa có đủ các chính sách để bảo vệ sở hữu trí tuệ, hoặc đặt hàng rào thuế quan cùng nhiều điều luật ngăn chặn các công ty phương Tây như Google hay Facebook. Tuy nhiên, khi nói về mặt thương mại, các nhà lập pháp cần phải hiểu rằng, sản xuất giờ đây là cả một mạng lưới toàn cầu. Ngay cả Tổ chức Thương mại thế giới (WTO) cũng đặt hẳn một thước đo mới nhằm chỉ rõ giá trị gia tăng mà mỗi quốc gia thu về được trong các kết giao thương mại.

Tuy nhiên, có vẻ như phía Mỹ đã bỏ lỡ sự kiện này. Thậm chí, The Conversation cho rằng chính quyền Trump dường như hiểu biết quá đơn giản về cán cân thương mại và việc mở rộng thuế quan của nước này có thể khiến người dùng, công nhân và doanh nghiệp Mỹ ảnh hưởng nặng nền nhất. Cuối cùng, kết quả tranh chấp chưa chắc đã tốt cho phía Mỹ.

Bảo Lâm


Mua hàng tại Tin Học Như Ý

Theo Trang Công Nghệ​