Ở tuổi 17, khi hầu hết bạn bè cùng trang lứa đang đứng trước lựa chọn ngành học, trường học cho tương lai thì Rishabh Lawania chọn lối rẽ khác biệt. Xuất thân từ tầng lớp trung lưu, được truyền cảm hứng từ câu chuyện thành công không bằng cấp của Steve Jobs và Bill Gates, Rishabh quyết định khởi nghiệp vào năm 2010, khi mới là học sinh lớp 12, với startup về tổ chức sự kiện có tên Rad Carpet. Công việc bận rộn khiến Rishabh không thể thu xếp thời gian cho việc học. Kết quả là, anh trượt kỳ thi tốt nghiệp trung học phổ thông. Tạm gác lại sự nghiệp học hành, Rishabh dồn toàn tâm trí cho ''đứa con'' đầu tay, tổ chức thành công hơn 70 chương trình khuyến mãi, khai trương, hợp tác…phủ sóng khắp Delhi-NCR và Jaipur. Rishabh từng trượt tốt nghiệp phổ thông và khởi nghiệp năm 17 tuổi. Đi lên từ bàn tay trắng, vị CEO 17 tuổi rất chú trọng tới xây dựng mạng lưới quan hệ, tìm kiếm và tạo dựng tập khách hàng thân thiết ở quanh khu vực. Startup về tổ chức sự kiện này cũng là bước đệm đưa anh đến công ty thứ 2, được thành lập năm 2013. Dù không đạt được thành công nhất định như startup đầu tay, startup được anh nhắc đến như ''một bài học đắt giá nhất''. ''Chẳng ai tin là tôi có khả năng khởi nghiệp ở tuổi đó, nhất là với một startup về công nghệ, vì tôi không có nền tảng gì trong lĩnh vực này'', vị CEO trẻ cho hay. JustGetIT là một công ty logistic, kết nối chủ cửa hàng tạp hóa và nhà phân phối, cung cấp dịch vụ giao hàng tận nơi. Mặc dù chỉ hoạt động trong vòng 7 tháng, JustGetIT đã xây dựng được mạng lưới với 30 chủ shop và nhà cung cấp, giúp tối đa doanh thu của các cửa hàng trong khu vực. Thất bại cũng đem đến cho Rishabh bài học thấm thía về tầm quan trọng của việc hiểu rõ thị trường và nguồn vốn dự phòng – những yếu tố được anh cho là nguyên nhân khiến startup thứ 2 phải đóng cửa. ''Thị trường lúc đó khá tiềm năng khi công nghệ hyperlocal (xác định mối quan tâm người dùng theo vị trí địa lý) mới manh nha và bắt đầu nở rộ tại Ấn Độ. Những năm 2013-2014, Grofers và BigBasket là những cái tên phổ biến, nhận được nguồn vốn đầu tư rất lớn. Dù JustGetIT cũng là một trong các giải pháp tiên phong ở thời điểm đó, chúng tôi đã không xây dựng được một hệ thống vận hành hiệu quả", Rishabh nhớ lại. Dù trải qua nhiều lần thất bại, nhưng CEO trẻ luôn cho rằng đó là những bài học đắt giá. Sau JustGetIT, Rishabh tiếp tục khởi nghiệp với 2 startup khác là Xeler8 và WeeTracker. ''Trong suốt những năm tháng khởi nghiệp, từ lĩnh vực tổ chức sự kiện đến công nghệ, tôi nhận thức được tầm quan trọng của việc xây dựng mối quan hệ. Tôi luôn cố gắng kết giao với các doanh nhân, nhà đầu tư và học hỏi cách thức họ khởi nghiệp'', CEO cho hay. Anh cũng chia sẻ: ''Mặc dù các chính sách kêu gọi vốn tại Ấn Độ khá thông thoáng vào thời điểm đó, nhưng cũng như tôi, có nhiều nhà khởi nghiệp khác không xác định được cách đi đúng đắn''. Đó là lý do Rishabh thành lập Xeler8 năm 2015, được anh đánh giá là sự đầu tư thành công nhất của mình. Với Xeler8, CEO xây dựng nên một nền tảng nghiên cứu và tìm kiếm thương vụ đầu tư, cung cấp giải pháp theo dõi, phân tích và nâng đỡ các startup tiềm năng cần hỗ trợ. Xeler8 quy tụ mạng lưới các công ty khởi nghiệp khắp Ấn Độ thuộc gần 50 lĩnh vực, ngành hàng. Startup này sau đó đã được mua lại bởi ZDream với số tiền chưa được tiết lộ. Zdream là một vườn ươm khởi nghiệp tại Gurugram. Tại thời điểm sáp nhập, Xeler8 có 35 – 38 đối tác gồm các công ty, quỹ đầu tư mạo hiểm, các nhà đầu tư thiên thần cùng rất nhiều startup lớn khác. Chia sẻ về kinh nghiệm khởi nghiệp từ Xeler8, Rishabh cho hay: ''Đây là công ty thứ 3 của tôi. Xây dựng một nền tảng giao dịch B2B thực sự khó khăn vì bạn là đầu mối trung gian then chốt, không như việc bán các sản phẩm công nghệ trực tiếp tới người tiêu dùng. Đội ngũ của tôi không có quá nhiều nhân lực. Ở thời điểm được mua lại, chúng tôi cũng chỉ có 13-14 thành viên''. Cùng với thương vụ mua bán này, Rishabh chính thức gia nhập quỹ đầu tư ZDream với vai trò là tổng giám đốc điều hành và giám đốc đầu tư. Chặng đường khởi nghiệp từ khi 17 tuổi đã đem đến cho CEO trẻ sự hiểu biết về hệ sinh thái khởi nghiệp ở các thị trường đa dạng như Ấn Độ, Trung Quốc, Mỹ, Nhật Bản. Sứ mệnh của ZDream là ươm mầm và nuôi dưỡng các startup trong khu vực với 3 giai đoạn: hình thành, huấn luyện và đầu tư. Phần lớn các startup hoạt động trong lĩnh vực fintech, nông nghiệp ứng dụng công nghệ, thủy lợi, công nghệ xử lý nước thải... ''Chúng tôi đang cố gắng tạo dựng và kết nối mạng lưới các mentor, doanh nhân và giám đốc sản phẩm trên khắp khu vực Ấn Độ, Trung Quốc, Mỹ và Nhật Bản'', CEO cho biết. Cùng ZDream, Rishabh cũng thành lập một startup truyền thông trong lĩnh vực công nghệ dành riêng cho hệ sinh thái khởi nghiệp tại châu Phi, đã được khởi chạy vào đầu năm nay. Từ một doanh nhân khởi nghiệp, Rishabh hiện giữ vai trò là nhà đầu tư mạo hiểm ở các thị trường quốc tế. Phạm Vân (Theo Yourstory, Mensxp) Mua hàng tại Tin Học Như ÝNguồn: VNExpress
