(PCWorldVN) Ngược dòng thời gian để điểm lại những sự kiện liên quan đến khoa học và công nghệ của năm 1990 do tờ Networkworld nhận định Xu hướng công nghệ 2015 Những dự đoán xu hướng công nghệ năm 2015 Vài thất vọng và ấn tượng từ MWC 2015 Thư điện tử trường tồn 5 xu hướng của thiết bị đeo chăm sóc sức khỏe Cisco lên sàn chứng khoán Ngày 16/2/1990, Cisco Systems được niêm yết trên thị trường chứng khoán NASDAQ với trị giá tại thời điểm đó là 224 triệu USD. Cisco là công ty đầu tiên phát triển và bán các bộ định tuyến thương mại trong đó tích hợp ứng dụng đa giao thức để chuyển đổi TCP/IP (Transmission Control Protocol/Internet Protocol). Tuy nhiên điều đáng buồn là 2 vợ chồng nhà sáng lập Len Bosack và Sandy Bosack đã phải ra đi sau đó 6 tháng bởi bất đồng với ban quản trị. Kính viễn vọng Hubble Kính viễn vọng Hubble được tàu vũ trụ Discovery đưa lên quỹ đạo cách trái đất khoảng 610 km vào ngày 24/4/1990. Đây được xem là kính viễn vọng không gian lớn nhất hành tinh thời điểm đó, kích thước của Hubble tương đương chiếc xe buýt và di chuyển với vận tốc 8 km/giây, thực hiện một vòng quanh trái đất trong 1,5 giờ. Với hàng tỷ bức ảnh được chụp, mỗi tuần Hubble gửi về trái đất 12GB dữ liệu hình ảnh, mỗi bức ảnh hoàn chỉnh chứa hơn 1.500 thiên hà. Photoshop 1.0 được phát hành Ứng dụng đồ họa Photoshop 1.0 được Adobe giới thiệu vào tháng 2/1990. Ứng dụng này ban đầu có khoảng 128.000 dòng lệnh, toàn bộ được viết bằng ngôn ngữ lập trình Pascal và có nhiều tính năng đáng chú ý như công cụ balance, hue, saturation và Image Output. Đây được xem là cuộc cách mạng trong việc chỉnh sửa hình ảnh trên máy tính. Khủng long bạo chúa T-rex 'Sue' được tìm thấy Ngày 12/8/1990, các nhà khảo cổ học đã tìm thấy một bộ xương hoàn chỉnh của khủng long bạo chúa ở miền nam Dakota, Mỹ. Bộ xương này có chiều cao gần 4m, dài 12,8 mét, được đặt tên là 'Sue', là tên của nhà khảo cổ đã tìm ra nó. Khủng long bạo chúa Sue hiện giờ đang ở khoảng 67 triệu năm tuổi, các nhà nghiên cứu ước tính rằng Sue nặng khoảng tầm hơn 9 tấn lúc còn sống, trong giai đoạn thiếu niên một con T-rex có thể tăng tới 1.790 kg/năm và tốc độ tối đa của có thể đạt tới 17-40 km/giờ. Dự án bản đồ gen người (Human Genome Project – HGP) Dự án khởi đầu vào năm 1990 với mục đích là xác định trình tự của các cặp cơ sở (base pairs) tạo thành phân tử DNA và xác định khoảng 25.000 gen trong bộ gen của con người. HGP có nguồn quỹ lên đến 3 tỷ USD thời điểm đó và còn có sự góp mặt của các nhà di truyền học từ Trung Quốc, Pháp, Đức, Nhật, và Vương quốc Anh. Khoảng 92% bản đồ gen đã được xác định trình tự vào cuối 2003 tuy nhiên để để hiểu được chức năng của tất cả các gen lại là một bài toán khác và còn lâu mới có thể giải quyết. Fernando J. Corbato giành được giải thưởng Turing Năm 1990 cũng chứng kiến nhiều thành tự khác của ngành khoa học máy tính khi Corbato dành giải thưởng Turing cho công trình về hệ thống máy tính chia sẻ tài nguyên. Corbato còn được biết đến với vai trò trong việc triển khai mật khẩu máy tính đầu tiên hay hệ thống thư điện tử hồi những năm 1961. Tổ chức Electronic Frontier Foundation được thành lập Electronic Frontier Foundation là một tổ chức phi lợi nhuận được thành lập để bảo vệ quyền tự do dân sự trong thế giới kỹ thuật số. Được thành lập vào năm 1990, EFF cố gắng bảo vệ sự riêng tư của người dùng, tự do ngôn luận, và phân tích, tạo dựng các chính sách, phát triển công nghệ. EFF chính thức tài trợ dự án Tor - một phần mềm mã nguồn mở và miễn phí, cho phép người dùng có thể vượt tường lửa để tiếp cận với những luồng thông tin tự do, khách quan hơn ở bên ngoài. Bản chất của Tor là tự động và liên tục thay đổi proxy để bảo mật dữ liệu. Máy bay trinh sát SR-71 Blackbird Lockheed SR-71 là một kiểu máy bay trinh sát chiến lược tiên tiến tầm xa đã tạo ra kỷ lục mới khi đạt tốc độ 950m/s vào năm 1990. Chiếc SR-71 Blackbird đã làm được những điều tưởng chừng không thể ở thời đó như bay nhanh gấp 3,2 lần tốc độ âm thanh ở độ cao 27.000m. Để lái máy bay này, phi công phải mặc bộ quần áo kháng áp đầy đủ như các phi hành gia. Trong suốt sự nghiệp hoạt động, không có chiếc SR-71 nào bị bắn hạ. IMDb ra mắt Internet Movie Database (IMDb) đã được giới thiệu vào ngày 16/10/1990 và là đứa con tinh thần của lập trình viên máy tính người Anh Col Needham - giám đốc điều hành hiện nay. IMDb hiện đã thống kê hơn 3 triệu bộ phim, chương trình TV và trò chơi video. Nol đã tải IMDb lên USENET (là kỹ thuật mạng chạy trên nền tảng máy tính Unix và đây là một trong những mạng tiền thân của Internet) và mãi đến sau này IMDb mới trở thành trang web độc lập. Hiện nay IMDb thuộc quyền sở hữu của Amazon. Powerpoint PowerPoint là một ứng dụng trình diễn do hãng Microsoft phát triển được ra mắt chính thức vào ngày 22/5/1990. PowerPoint là một phần của gói ứng dụng văn phòng Microsoft Office có chức năng hỗ trợ việc thiết kế, soạn thảo và định dạng nội dung tài liệu, rất thuận tiện cho việc trình bày trong giảng dạy, thuyết trình... TED trở thành chương trình thường niên TED (Technology – Entertainment – Design) với hình thức là hội nghị quy tụ ba giới: Công nghệ, Giải trí và Thiết kế đã trở thành một sự kiện thường niên bắt đầu từ năm 1990. Nhưng mãi đến năm 2001 khi tổ chức phi lợi nhuận tư nhân Sapling Foundation mua lại thì những hoạt động của TED mới trở nên rõ nét. Với sứ mệnh Lan tỏa giá trị của những ý tưởng (Ideas Worth Spreading), TED có một niềm tin mãnh liệt vào việc thay đổi thái độ, cuộc sống và thậm chí là cả thế giới. Archie -công cụ tìm kiếm xuất hiện đầu tiên trên thế giới Vào kỷ nguyên trước khi có mạng toàn cầu (World Wide Web), Archie được xem như một công cụ tìm kiếm các trang FTP. Hệ thống Archie được phát triển vào năm 1990 bởi Alan Emtage và Peter J. Deutsch nhằm khắc phục tình trạng máy chủ không có khả năng tìm kiếm các file sẵn có trên FTP. Nguyên tắc này tương đối đơn giản: thay vì phải tìm trên tất cả máy chủ của Internet, Archie giữ chỉ mục các file trên một số ít máy chủ tương ứng. Trước đây người dùng chỉ truy cập Archie qua giao thức Telnet, nhưng về sau có thể sử dụng giao thức Gopher và web. Chương trình khoa học Scientific American Chương trình truyền hình thực tế về công nghệ, khoa học và y học, Frontiers Scientific American đã phát sóng trong 15 năm kể từ khi ra mắt hồi năm 1990. Giáo sư MIT Woodie Flowers là người dẫn chương trình cho đến năm 1993, sau đó nam diễn viên Alan Alda thay thế trên cương vị này cho đến khi chương trình kết thúc vào năm 2005. iRotot của MIT iRobot được thành lập vào năm 1990 bởi Viện Công nghệ Massachusetts nhằm phục vụ việc thiết kế và xây dựng một số hệ thống robot quan trọng. Tính đến thời điểm hiện tại đã có hơn 10 triệu robot đã được bán trên toàn thế giới. Sản phẩm tiêu biểu của công ty này là iRobot Roomba đã đoạt giải thưởng robot hút bụi hàng đầu. ARPANET ngưng hoạt động Mạng lưới cơ quan với các đề án nghiên cứu tân tiến (ARPANET) đã chính thức ngừng hoạt động vào ngày 28/2/1990. Mạng ARPANET đầu tiên chỉ có bốn IMP - Bộ xử lý thông điệp giao diện (Interface Message Processor) và kết nối đầu tiên được thực hiện vào ngày 29/10/1969 giữa Đại học California và viện nghiên cứu Stanford. Giao thức TCP/IP được dùng cho ARPANET vào ngày 1/1/1983 và có thể coi đây là ngày sinh của Internet. Thiết bị hỗ trợ tự tử của Kevorkian Jack Kevorkian đã thiết kế ra "cỗ máy tự tử", được gọi là Thanatron và ra mắt vào đầu năm 1990. Đây là một hệ thống đơn giản gồm các lọ dung dịch như lọ chứa chất an thần giảm đau nhanh, lọ kaliclorua có tác dụng làm tim ngừng đập và 1 lọ chứa pancuronim bromide để tránh hiện tượng co giật. Jack Kevorkian được gọi là bác sĩ thần chết khi hỗ trợ một bệnh nhân Alzheimer tự tử ở tuổi 54 và ông cũng bị kết tội giết người, lĩnh án 8 năm tù. Thuật ngữ Air Force One - Không lực số 1 ra đời Hai chiếc phản lực đời Boeing 747-200B được thiết kế đặc biệt với số hiệu đuôi là "28000" và "29000" dùng để chuyên chở tổng thống Mỹ được đưa vào sử dụng năm 1990. Thuật ngữ Không lực Một này được dùng phổ biến để chỉ một trong hai chiếc máy bay kể trên. Máy bay Air Force One có thể bị thay thế vào năm 2017. Thất bại công nghệ tại giải Grammy Tháng 11/1990, Viện Hàn lâm Khoa học và Nghệ thuật Điện ảnh Mỹ (NARAS) đã tước giải Grammy đã trao cho nhóm nhạc Milli Vanilli vì tội hát nhép. Trước đó, vào năm 89, trong một buổi diễn trực tiếp được MTV ghi hình, khi nhóm đang trình diễn bài “Girl You Know It's True”, hệ thông âm thanh lặp đi lặp lại câu "Girl, you know it's". CIA ra mắt 'Misty' - vệ tinh gián điệp Trong cuốn sách 'The Wizards of Langley’ viết về lịch sử tuyệt mật của CIA đã đề cập đến việc nước Mỹ cố gắng che giấu sự ra mắt của hệ thống Misty hồi năm 1990. Đây là hệ thống gián điệp không gian được phát triển phục vụ cho chiến tranh lạnh và được che mắt bởi vụ nổ vệ tinh trước khi thiết bị này đi vào quỹ đạo. Motorola và thiết bị đeo Watch Pager Motorola và hãng đồng hô Timex đã từng cùng nhau cho ra mắt dòng sản phẩm đeo tay Watch Pager vào năm 1990. Đây chiếc đồng hồ hiện đại được trang bị các tính năng của một máy nhắn tin số và thiết bị có thể lưu trữ lên đến 8 tin nhắn ở thời điểm đó. Sản phẩm này không thành công trong thương mại nhưng Watch Pager đã mang đến xu hướng phát triển của thiết bị đeo cho tương lai sau này. Apple giới thiệu Macintosh Classic Macintosh Classic là chiếc máy tính cá nhân Mac đầu tiên có giá dưới 1.000 USD được ra mắt công chúng vào ngày 15/10/1990. Về cơ bản, Classic có thiết kế rất giống các model đời trước nhưng máy tính này chỉ dùng màn hình đen trắng CRT 9 inch, độ phân giải 512×342 pixel, và khả năng vận hành khiêm tốn. Đến năm 1993 thì dòng sản phẩm này bị ngưng sản xuất và bán trên thị trường. IBM và máy tính System/390 IBM xuất xưởng dòng máy tính System/390 dành cho gia đình với cấu tạo thành phần của máy tính tầm trung và siêu máy tính. IBM coi System/390 là công trình lớn nhất sau 25 năm. Hàng loạt công nghệ mới được áp dụng cho chiếc máy tính này gồm có bộ xử lý 18 Enterprise System/9000 cho đến hệ quang học tốc độ cao, các siêu chương trình... PC World VN, 03/2015 Nguồn PC World VN