Trong bối cảnh những chiếc xe hơi ngày càng được trang bị nhiều tiện ích và ứng dụng mang đậm chất công nghệ cao nhằm đem lại tiện nghi tốt hơn cho người dùng, không có gì lạ khi những đại gia công nghệ hàng đầu như Apple lại tính đường “lấn sân” để cùng phân chia miếng bánh thị phần từ thị trường khổng lồ này. Thực tế, dù Steve Jobs vẫn luôn tiếc nuối việc không sản xuất một chiếc “iCar”, bản thân Apple trong suốt nhiều năm vừa qua liên tục “ngó nghiêng” ngành công nghiệp xe hơi. Giờ đây, khi xu hướng công nghệ hoá phương tiện đi lại quen thuộc này đang ngày càng rõ nét, tham vọng của “Táo” được thể hiện ngày càng rõ nét với nhiều hướng tiếp cận khác nhau thay vì chỉ cạnh tranh vài tiện ích nhỏ lẻ. Trong đó, đối thủ ban đầu cần vượt qua sẽ gồm những cái tên quen thuộc như Microsoft, BlackBerry hay Pandora. Xe hơi sẽ là một sản phẩm hay chỉ là ứng dụng của Apple? Khi Steve Jobs ra đi vào năm 2011, một trong những tiếc nuối lớn nhất của ông – vốn rất được ủng hộ từ phía cộng đồng và cả ngành công nghiệp xe –là đam mê về xe hơi. Bản thân Mickey Drexler – một thành viên ban giám đốc Apple đồng thời là CEO của J. Crew Group Inc. cũng cho biết Jobs đã từng muốn thử sức thiết kế một chiếc xe hoàn chỉnh. Trước khi mất, ông đã bày tỏ sự tiếc nuối chưa có cơ hội hoàn tất điều này. “Hãy nhìn vào ngành công nghiệp xe hơi, đó thực sự là bi kịch tại Mỹ. Ai đang thiết kế những chiếc xe vậy ?” – Drexler phát biểu hồi giữa năm 2012 trong một buổi hội thảo tại New York. “Giấc mơ của Steve trước khi mất là thiết kế một chiếc iCar”. Từ chỗ là một điều có cho “đủ”, xe hơi đang trở thành mục tiêu đặc biệt “cần” đối với Apple Từ chỗ là một điều có cho “đủ”, xe hơi đang trở thành mục tiêu đặc biệt “cần” đối với Apple Thực tế, với những gì Apple đã thể hiện với iPod, iPhone hay iPad dưới thời của Jobs, nhiều ý kiến cho rằng iCar là thứ đáng để chờ đợi bởi nó hoàn toàn có tiềm năng thay đổi cả ngành công nghiệp xe – thứ mà dường như Tesla vào lúc này đang cố gắng làm được với mẫu xe công nghệ cao Model S của mình. Trong khi đó, dưới sự lãnh đạo của Tim Cook, Apple hiện tại lại có góc nhìn hoàn toàn khác biệt khi coi ứng dụng trong xe hơi chỉ là một phần của “hệ sinh thái” Apple. “Tương tự như App Store là một thành phần chủ chốt trong hệ sinh thái còn iTunes cũng như toàn bộ mảng nội dung của chúng tôi là thứ quan trọng, cùng với những dịch vụ mà chúng tôi đang cung cấp từ tin nhắn (iMesssage) tới Siri, việc có được thứ gì đó trong lĩnh vực xe hơi là điều cực kì, cực kì quan trọng” – Cook nhận định. Thị trường xe hơi ẩn chứa cơ hội rất lớn cho các hãng công nghệ. Với gần 82 triệu chiếc xe được bán ra trên toàn cầu trong năm 2012, nếu các hãng công nghệ có được một sản phẩm hiện diện trên từng chiếc, lợi nhuận sẽ là khổng lồ. Các đối thủ của Apple đang nỗ lực hết mình để có được một vị trí nhất định trong mỗi chiếc xe hơi đưa tới tay khách hàng. Như một điều hiển nhiên, họ khó có thể nương tay với “lính mới” trong cuộc chiến cạnh tranh – đặc biệt là với đối thủ mạnh như Apple. Hiện tại, số liệu tổng kết năm 2012 của IHS iSuppli cho thấy QNX của BlackBerry đang nắm tới 50% thị phần hệ điều hành cho xe hơi còn Microosoft sở hữu khoảng 25%. Trong bối cảnh như thế, cùng với sự cạnh tranh mạnh mẽ từ phía Android, mỗi bước tiến của Apple đều sẽ ấn chứa nhiều khó khăn. Pandora sẽ là rào cản lớn nếu iTunes Radio muốn xâm nhập vào thị trường xe toàn cầu. Bên cạnh các dịch vụ cơ bản của xe hơi, Apple đang có sức ảnh hưởng lớn trong ngành công nghiệp âm nhạc và giải trí. Bản thân phần mềm mới của Apple trong giai đoạn gần đây đã đưa tới cộng đồng dịch vụ streaming nội dung số iTunes Radio – một đối thủ nặng kí đối với Pandora. Hồi tháng trước, Pandora tuyên bố đã có hơn 2,5 triệu người nghe trên xe hơi – một mốc đáng nhớ đối với việc thu hút khách hàng từ các mô hình đài radio truyền thống. Bên cạnh đó, nhiều nghiên cứu cũng cho thấy một nửa thời gian nghe nhạc của người dùng đều là ở trong những chiếc xe hơi, cho thấy tầm quan trọng của ngành công nghiệp quảng cáo trị giá 15 tỷ USD đang ăn theo những dịch vụ dạng này. Hiện tại, Pandora đang có khoảng 70 triệu người dùng hàng tháng và có phần mềm được cài sẵn trên 1/3 số xe hơi bán ra trên toàn nước Mỹ - thị trường xe lớn nhất toàn cầu. Tuy nhiên, thực tế là Pandora không có thế mạnh về công nghệ và các tính năng cơ bản như Apple. Như thế, riêng đối với đối thủ này, nếu “Táo” có thể kết hợp nhuần nhuyễn cả dịch vụ âm nhạc iTunes Radio của mình với những công nghệ hỗ trợ cơ bản để thành một “gói” sản phẩm thống nhất, họ sẽ có ưu thế rất lớn. Siri – sự khởi đầu cần thiết Cho tới cuối 2013, khách hàng của các nhà sản xuất xe hơi sẽ có thể chọn lựa nhiều mẫu xe với các chức năng của iPhone tích hợp sẵn. Trong đó đáng chú ý nhất chính là tính năng điều khiển bằng giọng nói dựa trên Siri. Như thế, lái xe có thể tìm đường, nhắn tin, gửi email, thay đổi nhạc… bằng khẩu lệnh thay vì lọ mọ trên màn hình cảm ứng bé nhỏ của điện thoại. Dĩ nhiên, việc cạnh tranh trên thị trường xe hơi sẽ là điều khó khăn hơn đáng kể đối với các công ty công nghệ so với việc tranh đấu trên thị trường điện thoại di động hay máy tính cá nhân. Lý do là bởi họ phải đối mặt cả với những điều kiện khắc nghiệt như nhiệt độ cao, độ ồn ào trong quá trình vận hành cũng như trực tiếp chịu tác động của tuổi thọ sản phẩm chính là chiếc xe. Apple đang có những thành công bước đầu với việc đưa Siri vào những chiếc xe Trong khi đó, Apple lại muốn tạo ảnh hưởng mạnh hơn bất chấp việc các nhà sản xuất xe đang gặp khó khăn trong việc cân bằng được những nhu cầu của người tiêu dùng và vấn đề an toàn. Hiện tại, trên sân chơi xe hơi, QNX Software Systems của BlackBerry và Microsoft đang là hai nhà cung cấp chính các hệ điều hành trong khi Pandora xếp đầu bảng về dịch vụ streaming nhạc.Thực tế, không ít người tiêu dùng đã và đang sử dụng iPhone trong vai trò thiết bị thay thế giá rẻ cho các hệ thống dẫn đường trong xe hơi. Chính vì lý do này, nhiều nhà sản xuất xe đã muốn tích hợp công nghệ của Apple vào bên trong sản phẩm của mình nhằm hạn chế tối đa sự mất tập trung của lái xe trong hành trình cũng như đảm bảo sự hài lòng tối đa dành cho họ đối với chiếc xe. Hiện tại, Siri đã được tích hợp vào một số mẫu xe của GM như Chevrolet Spark hay Sonic. Tuy nhiên đánh giá ban đầu từ phía người dùng chưa mấy sáng sủa. Những mẫu xe này đều sử dụng đầu thông tin giải trí (head-unit) với iOS 6 nhằm loại bỏ việc phải có thiết bị dẫn đường ngoại vi. Dù vậy, nó vẫn chưa đạt được sự hài lòng từ phía cộng đồng. Theo đánh giá, tính năng này vận hành chưa được tốt như kì vọng và thường xuyên không nhận ra người dùng đang nói gì. Lý do của việc này là Siri chưa được thiết kế tối ưu để sử dụng trong xe hơi – vốn khá ồn ào và nhiều tạp âm từ đường phố. Dĩ nhiên, Apple sẽ vẫn còn thời gian để giải quyết vấn đề và trong tháng tới khi thế hệ iOS mới ra mắt, khả năng của Siri sẽ một lần nữa được kiểm chứng. Chạy đua với thời gian Cách đây 2 năm, Apple đã từng công bố kế hoạch về tính năng Siri Eyes Free (cho phép người dùng tương tác các tính năng khẩu lệnh của Siri thông qua hệ thống của xe hơi). Tuy nhiên phải tới lúc này, những chiếc xe tích hợp khả năng hỗ trợ toàn diện Siri mới thực sự có mặt trên thị trường tiêu dùng. Nếu khung thời gian này được giữ nguyên, những mẫu xe thực sự tương tác hoàn hảo với hệ điều hành iOS sẽ có thể xuất hiện sớm nhất là từ 2015 trở đi. Hiện tại, cả Honda, Hyundai, BMW, Mercedes-Benz, Land Rover, Jaguar, Audi, Toyota và Chrysler Group LLC đều đã có các dòng xe hỗ trợ Siri Eyes Free bán ra trên thị trường. “Hệ thống thông tin giải trí và kết nối trong xe hơi, tất cả những thứ như thế, tất cả công nghệ bên trong buồng lái của xe đang ngày càng có vai trò quan trọng hơn” – một nhà phân tích nhận định. Dù thế, một điều thú vị là vào đầu những năm 2000, Apple gần như chẳng quan tâm tới việc hợp tác trực tiếp với các nhà sản xuất xe hơi mà chỉ cung cấp những thông tin kĩ thuật cần thiết cho việc kết nối với iPod và iPhone để người ta có thể nghe nhạc. Tuy nhiên, hơn 10 năm sau, dường như việc tương tác với xe hơi lại trở thành một trong những mục tiêu hàng đầu của “Táo”. Môi trường bên trong mỗi chiếc xe hơi ẩn chứa những thách thức mà các hãng công nghệ chưa thể tính toán hết. Theo Apple, khả năng tương tác toàn diện với hệ điều hành di động iOS 7 sẽ được tích hợp trên nhiều mẫu xe mới đến từ GM, Honda, Nissan, Huyndai… trong những năm tới. So với iOS 6, iOS 7 tiến tới “ăn” sâu hơn rất nhiều vào hệ thống thông tin giải trí của xe. Những cải tiến mới theo hướng này (mà Apple gọi tên là iOS In The Car) thậm chí sẽ cho phép giao diện quen thuộc của iOS được hiển thị trực tiếp lên màn hình trung tâm trên xe (thay thế hoàn toàn giao diện gốc của các nhà sản xuất xe) trong khi các tính năng của iPhone sẽ thay thế một phần hoặc tất cả các tính năng cơ bản trên đầu thông tin – giải trí. Apple xem đây là hướng tiếp cận hợp lý bởi người dùng sẽ muốn có những thông tin mà mình đang thao tác trên điện thoại thông minh xuất hiện ngay khi trên xe. “Đây là thứ mà mọi người mong muốn. Cá nhân tôi nghĩ rằng Apple có thể làm được theo một phương thức độc đáo và tốt hơn tất cả các đối thủ khác” – CEO Tim Cook phát biểu trong sự kiện hồi tháng 7 vừa qua. Ở góc độ lý thuyết, đây cũng là suy luận hợp lý bởi một người dùng khi thiết lập lộ trình hay các thông tin liên quan từ trên điện thoại, họ sẽ muốn nó được hiển thị ngay khi bước vào buồng lái mà không cần mất thêm một lần thao tác nữa trên hệ thống dẫn đường trong xe. Tuy nhiên, liệu các nhà sản xuất xe hơi có đón nhận những tính năng kiểu thay thế này một cách thoải mái? |Apple luôn tham vọng đặt sản phẩm của mình vào trung tâm của mỗi chiếc xe hơi với đầy đủ các dịch vụ cần thiết. Sự e ngại từ các nhà sản xuất xe hơi – rào cản lớn! Khác với một sản phẩm công nghệ thông tin, xe hơi ẩn chứa hiểm hoạ thực sự nếu có những rủi ro trên đường di chuyển. Nếu máy tính của bạn bị treo hay lỗi hệ điều hành, nó sẽ chỉ gây rắc rối về mặt tài sản. Tuy nhiên nếu xe hơi đang di chuyển lại bị lỗi phần mềm hay các thiết bị dẫn đường, thiệt hại xảy ra sẽ bao gồm cả con người. Để hạn chế tối đa điều này, các nhà sản xuất xe hơi thường tiến hành tích hợp, nâng cấp sản phẩm một cách cực kì thận trọng. Đây cũng là hệ quả tác động của các cơ quan giám sát an ninh giao thông cũng như những quan ngại từ phía khách hàng. Bên cạnh đó, các hãng xe cũng chưa sẵn sàng cho việc thay thế sản phẩm của Apple vào các thiết kế gốc của mình. Điển hình là Toyota dù đã có tích hợp Siri Eyes Free vào xe ngay trong năm nay nhưng họ vẫn chưa sẵn sàng tái thiết kế lại táp lô xe theo yêu cầu của Apple cũng như bất kì hãng công nghệ nào khác. Lí do chính là sự an toàn của người lái xe. Nhiều hãng xe sẽ vẫn dè dặt trong việc mở rộng cửa đón đối tác đến từ thế giới công nghệ như Apple vì những lý do riêng. Điều gì sẽ đón chờ người tiêu dùng trong vài năm tới ? Tương tự như Toyota, BMW cũng có động thái “né” iOS in the Car. Hãng xe sang Đức cho biết họ đang phải cân nhắc việc tích hợp công nghệ của Apple dù mới đây cũng tuyên bố sẽ đưa khả năng tương tác sâu với sản phẩm Apple trên toàn bộ các mẫu xe 2014 của mình. Phát ngôn viên của BMW cho biết các dòng xe BMW sẽ chưa tiếp cận với iOS in the Car trng thời gian trước mắt. Lý do chính được đưa ra là bởi BMW khá tự tin với thiết kế thiết bị giải trí đa phương tiện trong xe đã được hãng sử dụng hơn một thập kỉ qua và việc thay đổi toàn diện ngay tức thời như Apple gợi ý là điều “không đơn giản”. Như thế, trong giai đoạn sắp tới, BMW sẽ tạm thời vẫn gắn bó với giao diện iDrive và ConnectedDrive. Đại diện của hãng cho biết iOS in the Car của Apple dù rất tiềm năng nhưng vẫn cần một khoảng thời gian nhất định để có thể được triển khai và chấp nhận. Đó là chưa kể tới việc các nhà sản xuất xe hơi một khi đã thiết kế giao diện táp lô xe, họ sẽ sử dụng trong nhiều nhiều năm trước khi xem xét bất cứ thay đổi nào. Thậm chí nhiều trường hợp, thiết kế trên bàn giấy xuất hiện rất lâu trước khi chiếc xe thực sự ra đời. Nói cách khác, nếu iOS in the Car được các hãng xe chấp nhận vào lúc này, sẽ phải nhiều năm nữa nó mới được hiện thực hoá thành một chuẩn mực. Như thế, kể cả Apple – một công ty có tầm cỡ - cũng phải đối diện với những rào cản nhất định từ phía các hãng xe. Dù vậy, tình hình hoàn toàn có thể thay đổi theo chiều hướng sáng sủa hơn trong vài năm tới, khi những công nghệ mới của họ thực sự được kiểm chức một cách toàn diện. PC WORLD VN, 10/2013 Nguồn PC World VN
