Được kỳ vọng sẽ làm thay đổi thói quen cố hữu thanh toán bằng tiền mặt của người dân, nhưng thực tế lại đang hoạt động với chức năng chủ yếu là máy rút tiền tự động. Dưới đây là những nỗi lòng của “ông” ATM qua cuộc trao đổi với PC World Việt Nam. Chào ATM, tên đầy đủ của ông là gì? Automated Teller Machine là tên đầy đủ, nhưng mọi người quen gọi tôi là ATM cho gọn. Ông có thể giới thiệu sơ qua bản thân được chứ? Sẵn lòng thôi. Tôi tự hào là một cỗ máy hoàn hảo kết hợp bởi các thành phần tin học và cơ – điện tử. Hình thức bề ngoài thì mọi người đều thấy rõ, gồm có: màn hình, đầu đọc thẻ, khe trả tiền, bàn phím số và vài phím chức năng bố trí dọc theo hai bên màn hình để chủ thẻ bấm thực hiện các giao dịch rút tiền, kiểm tra số dư, in sao kê, chuyển khoản, trả tiền sử dụng dịch vụ, mua hàng... Bên trong có gì đặc biệt mà ông tài vậy? Cũng chẳng có gì phải bí mật. Một máy tính nối mạng ATM của ngân hàng, két sắt chứa tiền mặt, cùng hệ thống điều khiển tự động gồm nhiều thành phần cơ khí chính xác và điện tử đảm bảo lấy tiền, kiểm, đếm và đưa ra “cửa” chính xác theo yêu cầu của chủ thẻ. Quan trọng là tôi hoạt động liên tục 24/7. Thế chuyện người dân phàn nàn nhiều khi cần tiền gấp mà ông không chịu chi là sao? Gặp lúc máy trục trặc hay két hết tiền mặt lấy gì mà rút. Ngồi tại hội sở, qua hệ thống mạng, cán bộ chi nhánh ngân hàng biết rõ điều đó. Nhưng vì nhiều lý do, có thể không kịp xử lý. Nếu cần tiền gấp, “thượng đế” có thể tới cây ATM khác, không nhất thiết phải cùng ngân hàng. Hiện tại, ATM của các ngân hàng đã được nối mạng liên thông nên thẻ ATM có thể dùng để rút tiền tại máy của ngân hàng khác. So với rút tiền ATM nội mạng, chỉ tốn thêm khoảng 2.000 đồng cho mỗi lần rút. Đôi khi chúng tôi bị trách oan. Tôi từng chứng kiến có chủ thẻ, tiền trong tài khoản không còn đủ để rút, vẫn cố thực hiện giao dịch trên nhiều máy. Tất nhiên là đều thất bại. Hóa ra người này dùng hai thẻ của hai ngân hàng khác nhau nhưng vì đặt chung mã PIN nên trong lúc vội vàng đã nhầm thẻ mà không phát hiện ra. Cũng có những trường hợp nhập số tiền “lẻ” quá nên không rút được. Ví dụ như rút 80.000 đồng nhưng gặp đúng cây ATM không chứa (hoặc hết) tiền mệnh giá 10.000 đồng thì giao dịch sẽ không thành công. Giao dịch ATM miễn phí, khách hàng thoải mái in hóa đơn và xả rác bừa bãi ngay tại chỗ. Chi phí bảo dưỡng là phần quan trọng để ATM vận hành 24/7. Báo chí gần đây lên tiếng ông phục vụ chưa tốt mà cứ đòi thu tiền dịch vụ, ông giải thích sao đây? Ấy, tốt chứ! Nhờ có anh em chúng tôi mà nhiều người cảm thấy yên tâm vì không còn phải đem theo nhiều tiền trong người. Khi cần, chỉ vài cú nhấn nhấn là tiền chuyển ngay đến đúng địa chỉ. Quá tiện còn gì. Các ngân hàng cũng cần các khoản thu để bù vào chi phí đầu tư hàng trăm triệu đồng mỗi máy, rồi hàng tháng còn tốn cả chục triệu đồng cho các khoản thuê mặt bằng, đường truyền riêng, điện, nhân lực quản lý, vận hành, dịch vụ bảo dưỡng… Tiếc là đa số người dân vẫn chưa bỏ được thói quen dùng tiền mặt lâu đời, chỉ xem ATM là máy để rút tiền. Vì thế, anh em tôi ở những nơi tập trung nhiều cơ quan, nhà máy như các khu công nghiệp, mỗi tháng đến kỳ các doanh nghiệp chi lương là liên tục “xoành xoạch” kiểm, đếm, nhả tiền cả ngày làm gì mà không “tổn thọ”. Nếu mọi người đừng nóng vội rút tiền, lại “chịu” sử dụng các dịch vụ thanh toán qua mạng thì đỡ biết mấy. Mà chúng tôi xuất hiện chính là để hiện thực hóa chủ trương của nhà nước về phát triển thanh toán không dùng tiền mặt. Nhưng những dịch vụ thanh toán mà ông hỗ trợ có vẻ như còn quá “bí hiểm” với số đông người dân. Đúng là dịch vụ thanh toán qua thẻ vẫn còn ít và chưa đủ tiện và lợi để thuyết phục số đông người dân sử dụng. Nhưng đó còn là vì các doanh nghiệp chưa nỗ lực hợp tác cùng các ngân hàng để đem lại tiện ích cho người tiêu dùng. Tôi đâu muốn đứng chơi, thảnh thơi ngắm nhìn nhân viên các công ty điện, nước, điện thoại hàng tháng tới tận từng hộ gia đình thu tiền, vừa tốn kém cho doanh nghiệp vừa phiền hà cho người dân. Nhiều siêu thị, nhà hàng đã trang bị máy chấp nhận thanh toán thẻ (POS) mà rất ít khách hàng cà thẻ là do họ không muốn trả thêm phí dịch vụ thanh toán. Nói thật, nhìn cảnh khách hàng dùng thẻ ATM rút tiền tại các máy đặt ngoài sảnh rồi vào trong siêu thị thanh toán cho các món hàng mới mua mà thấy buồn cho vai trò chưa tròn của “nhà” ATM. Nếu các bên đừng quá vì lợi “ngắn”, người dân chắc sẽ ủng hộ, anh em ATM chúng tôi cũng đỡ vất vả nhả tiền. Ông tự hào là cỗ máy hoàn hảo sao có tình trạng nuốt thẻ, nuốt tiền gây hoang mang cho người dùng? À, cũng đôi khi có tí trục trặc. Nhưng nhiều trường hợp là để bảo toàn cho chủ thẻ mà còn bị “mắng vốn”. Thẻ cũng như tiền khi được nhả ra cửa, trong khoảng 30 giây nếu không được lấy chúng tôi sẽ nuốt vào phòng khi khách hàng quên vội bỏ đi sẽ không bị người khác lấy mất. Trong mọi trường hợp, chủ thẻ hãy gọi ngay số điện thoại “nóng”, thường được in trên mảnh giấy nhỏ dán trên mình chúng tôi, để được giúp đỡ từ ngân hàng. Qua phản ánh của người dân thì có những số điện thoại “nóng” nhiều khi... nguội ngắt, nhất là về ban đêm. Tôi ghi nhận một số trường hợp điện thoại “nóng” đổ chuông mà không có người nhấc máy, đó là số di động của nhân viên quản lý ATM, có lẽ anh/chị này chưa thật toàn tâm với nhiệm vụ được giao, điều đó thật đáng tiếc. Tuy nhiên, chủ thẻ có thể liên hệ với bộ phận dịch vụ khách hàng của ngân hàng phát hành thẻ, theo số điện thoại in mặt sau thẻ. Bộ phận dịch vụ khách hàng thường có người trực 24/7 để tư vấn cho khách hàng. Thế ông có biết vì sao thẻ chip bảo mật hơn thẻ từ mà các ngân hàng vẫn chưa đổi cho khách hàng an tâm. Hiện nay đã có 50 ngân hàng thương mại tham gia thị trường thẻ trong nước, phát hành được khoảng 50 triệu thẻ ATM. Việc đổi một lượng lớn thẻ như vậy có lẽ không đơn giản. Tuy nhiên, không dễ làm thẻ ATM giả để lấy cắp tiền trong tài khoản khách hàng. Anh em chúng tôi giờ đây đã được gắn thêm một thiết bị trong suốt ngay phía ngoài đầu đọc thẻ để chống việc kẻ gian gắn đầu đọc đánh cắp thông tin thẻ. Chưa kể là một số ngân hàng còn áp dụng kỹ thuật rung đầu đọc thẻ để phát hiện thẻ giả, độ an toàn rất cao. Với những ATM áp dụng kỹ thuật này, khách hàng dễ nhận thấy thẻ trôi vào/ra rất chậm. Từ 1/3/2013, nhiều ngân hàng áp dụng thu phí giao dịch ATM. Mức phí rút tiền ATM phổ biến là 3.300 đồng cho mỗi giao dịch rút tiền liên ngân hàng và 1.100 đồng với ATM nội mạng. Dù sao thì người dân cũng đừng quá lo lắng mà bỏ qua những tiện ích đáng giá cho cuộc sống. Báo chí nhiều khi hơi cường điệu những rủi ro gây hoang mang không đáng có cho người tiêu dùng. Cũng xin tư vấn thêm là người dùng thẻ nên sử dụng dịch vụ SMS Banking hoặc Internet Banking để nhận được cảnh báo và tiện theo dõi mỗi khi tài khoản có biến động hoặc phát sinh giao dịch thẻ. Nếu phát hiện giao dịch bất thường hãy liên hệ ngay với ngân hàng để kịp thời ngăn chặn thiệt hại. Vâng, xin cảm ơn ông! Nguồn PC World VN
