Sụt cân, suy mòn là biểu hiện thường xảy ra ở bệnh nhân ung thư. Cứ 5 người mắc ung thư thì có một người tử vong do suy mòn chứ không phải vì bản thân khối u. Tiến sĩ, bác sĩ Vũ Văn Vũ, Trưởng khoa Nội 1, Bệnh viện Ung bướu TP HCM cho biết suy mòn do ung thư gồm chán ăn, ăn nhanh no, mệt mỏi, mất khối cơ, giảm hoạt động thể chất. Các tác động này dẫn đến giảm đáp ứng với điều trị ung thư, mất sự độc lập, giảm tỷ lệ sống còn… Theo ông, suy mòn là "tầm gửi" nhưng còn đáng sợ hơn cả "chính chủ" là các khối u. Song nếu biết cách tầm soát suy mòn sớm, bệnh nhân không những tăng khả năng sống sót mà còn có thể phục hồi sức khoẻ tốt. Để tầm soát tốt, trước hết, bệnh nhân ung thư phải hiểu rõ các giai đoạn tiến triển của suy mòn. Hội chứng chán ăn - suy mòn được xem là một diễn tiến bất lợi trong xử trí căn bệnh ung thư bởi nó là nguyên nhân làm giảm sự dung nạp của bệnh nhân với điều trị khối u, từ đó giảm thời gian sống còn của người bệnh. Ở giai đoạn đầu - hay còn gọi là tiền suy mòn, bệnh nhân có ít dấu hiệu như chán ăn, sụt cân nhẹ nên thường có xu hướng không xem trọng, cho là chỉ mệt mỏi bình thường. Ở giai đoạn sau, suy mòn thực sự thì người bệnh bắt đầu giảm ăn, sụt cân nhiều, rối loạn chuyển hóa toàn thân. Đáng sợ nhất là giai đoạn cuối - suy mòn trơ, khi đó cơ thể suy kiệt, không đáp ứng với các điều trị, sự sống chỉ còn kéo dài không quá 3 tháng. Bác sĩ Vũ cho biết, đối với bệnh nhân ung thư, chứng chán ăn do nhiều nguyên nhân: các vấn đề về rối loạn hấp thụ và tiêu hóa dưỡng chất, nguyên nhân về tâm lý như lo âu, suy nhược tinh thần, tác dụng phụ của các liệu pháp xạ trị, hóa trị gây nôn ói, viêm loét đường tiêu hóa..., tất cả điều đó khiến nhiều bệnh nhân sợ ăn vào. Cứ như vậy, người bệnh ngày càng suy kiệt, các liệu pháp dinh dưỡng thông thường không cung cấp đủ năng lượng cho nhu cầu cơ thể trong giai đoạn này, dẫn đến tình trạng xấu nhất: giai đoạn cuối của suy mòn. Khi đã hiểu rõ các giai đoạn của suy mòn, bản thân bệnh nhân hay người thân sẽ biết rõ việc cần làm là chặn đứng suy mòn từ giai đoạn "trứng nước", nghĩa là giai đoạn tiền suy mòn. Dấu hiệu của giai đoạn này là người bệnh sụt cân khoảng 5%, có dấu hiệu chán ăn. Nhu cầu dinh dưỡng của người bệnh ung thư cao hơn so với người bình thường, đặc biệt đối với bệnh nhân bị suy dinh dưỡng. Với năng lượng, bệnh nhân ung thư cần đến 30kcal - 40kcal cho một kg thể trọng trong ngày so với 25kcal - 30kcal ở người bình thường, nhu cầu protein cho mỗi kg là 1,3g - 1,5g hoặc thậm chí có thể đến 2g một ngày trong những trường hợp đặc biệt, trong khi ở người bình thường khỏe mạnh chỉ cần 0,8g mỗi cân. Hiểu rõ được nhu cầu năng lượng, người bệnh có thể đo được chỉ số BMI (chỉ số khối cơ thể), từ đó xác định được mức sụt cân ở giai đoạn nào để tầm soát suy mòn kịp thời. Ngoài nhu cầu năng lượng cao, giàu đạm hơn thì ngày nay khoa học đã chứng minh được vai trò hỗ trợ về dinh dưỡng của dưỡng chất EPA (Eicosapentaenoic acid, một lọai acid béo omega 3 ) và glutamin. Hai chất này có tác dụng giúp điều hòa phản ứng viêm, tăng cường chức năng miễn dịch và cải thiện tế bào niêm mạc ở ống tiêu hóa. Chất EPA giúp cải thiện tình trạng biếng ăn và cải thiện tình trạng dinh dưỡng. Liều EPA khuyến cáo của Hiệp hội Dinh dưỡng và Chuyển hóa Mỹ (ASPEN) là 2g mỗi ngày. Dưỡng chất này có nhiều trong các loài cá vùng biển sâu như cá ngừ, cá hồi, cá tuyết… Tuy nhiên, để có thể theo một chế độ dinh dưỡng hợp lý, lâu dài trước, trong và sau điều trị ung thư, người bệnh có thể sử dụng những sản phẩm dinh dưỡng được nghiên cứu chuyên biệt cho bệnh nhân ung thư. Prosure (Abbott, Mỹ) là một trong những sản phẩm dinh dưỡng chuyên biệt cho người bệnh ung thư, được bổ sung hàm lượng EPA (Eicosapentaenoic acid) theo đúng khuyến cáo của Hội Dinh dưỡng Lâm sàng Mỹ (ASPEN), giàu protein, năng lượng cao, bổ sung chất xơ hòa tan FOS, đầy đủ các vitamin và khoáng chất. Sản phẩm đã được hơn 20 nghiên cứu y học trên thế giới chứng minh giúp bệnh nhân ung thư cải thiện sự ngon miệng, tăng thể trọng, tăng cường sức khỏe và hoạt động thể lực, nâng cao chất lượng cuộc sống. Để có thêm kiến thức dinh dưỡng trong điều trị ung thư, truy cập website: www.prosure.com.vn. Ngọc Bích Nguồn VNExpress
