Nguồn gốc Táo quân Táo Quân trong tín ngưỡng dân gian Việt Nam có nguồn gốc từ ba vị thần Thổ Công, Thổ Địa, Thổ Kỳ của Lão giáo Trung Quốc nhưng được Việt hóa thành huyền tích "2 ông 1 bà" - vị thần Đất, vị thần Nhà, vị thần Bếp núc. Tuy vậy người dân vẫn quen gọi chung là Táo quân hoặc Ông Táo. Người Việt Nam đã có riêng một câu chuyện để nói về sự tích này. Câu chuyện được truyền miệng từ ngày này sang tháng khác, năm này qua năm khác và cho đến tận bây giờ, nó vẫn là một phần nhỏ trong cuộc sống của mỗi người. Đó không phải là sự mê tín dị đoan mà là một nét đẹp trong văn hóa tâm linh cũng mỗi con người sống trong nước Việt. Người Việt quan niệm ba vị Thần Táo định đoạt phước đức cho gia đình, phước đức này do việc làm đúng đạo lý của gia chủ và những người trong nhà. Bàn thờ thường đặt gần bếp, trên có bài vị thờ viết bằng chữ Hán. Hàng năm, đúng vào ngày 23 tháng Chạp là ngày Táo Công lên chầu trời nên có nơi gọi ngày này là "Tết ông Công", lễ cúng luôn có cá chép vì người Việt cho rằng, ông Táo cưỡi cá chép lên trời. Cá chép là món không thể thiếu trong mâm cỗ cúng Táo quân Ngoài ra người Việt còn quan niệm Táo quân lên trời để thưa với Ngọc Hoàng Thượng Đế về những sự kiện xảy ra trong năm vừa qua ở dưới trần gian. Vì thế họ làm lễ tiễn ông Táo quân rất thịnh soạn với mong muốn những điều tốt đẹp nhất sẽ được thưa với Ngọc Hoàng, và những điều không may mắn hoặc không tốt sẽ được báo cáo nhẹ đi. Việc làm này có thể là do Văn hóa và thói quen từ xa xưa truyền lại. Ở một khía cạnh nào đó khác với tâm linh, việc này giúp cho con người sống tốt hơn, và giảm nhẹ những việc làm chưa đúng đắn với chuẩn mực đạo đức. Mâm cỗ cúng Táo quân Người Việt chuẩn bị mâm cỗ cũng Táo quân khá bài bản. Bao giờ cũng có các món ăn và tiền vàng mã. Mâm cỗ cúng Táo quân trong truyền thống bao gồm rất nhiều món. Một mâm cỗ đầy đủ nhất thường có 1 đĩa gạo, 1 đĩa muối, 5 lạng thịt vai luộc, 1 bát canh mọc, 1 đĩa xào thập cẩm, 1 đĩa giò, 1 con cá chép rán (hoặc cá chép sống), 1 đĩa xôi gấc, 1 đĩa chè kho, 1 đĩa hoa quả, 1 ấm trà sen, 3 chén rượu, 1 quả bưởi, 1 quả cau, lá trầu, 1 lọ hoa đào nhỏ, 1 lọ hoa cúc, 1 tập giấy tiền, vàng mã. Trong đó, không thể thiếu món cá chép (sống hoặc rán), vì theo quan niệm, cá chép chính là phương tiện để Ông Táo đi lên trời. Còn những món ăn khác, người ta có thể thay thế. Một mâm cỗ cúng Táo quân khá đầy đủ Đôi khi người ta có thể thay thịt lợn luộc bằng gà trống luộc, miệng có ngậm một bông hoa hồng. Hình ảnh quen thuộc này cũng mang ý nghĩa tâm linh nhất định. Người Việt quan niệm gà trống là biểu tượng của ngũ đức: văn, võ, dũng, nhân, tín. Đó là những đức tính rất cần có của một bậc dũng sĩ. Bông hoa hồng đỏ trên miệng gà là hình ảnh tượng trưng cho ông mặt trời. Ngoài ra, món canh mọc còn có thể được thay thế bằng canh măng khô móng giò hoặc canh măng tươi lòng gà, canh bóng bì. Gia chủ còn có thể chủ động thay thế hoặc thêm các món ăn khác nhưng vẫn luôn giữ được nét truyền thống của những ngày Tết cổ truyền này. Chẳng hạn như bánh chưng gấc, thịt đông, nem rán, thịt kho tàu, giò xào, giò nạc, dưa hành… Nói chung, tùy vào điều kiện và hoàn cảnh của mỗi gia đình mà họ làm một mâm cỗ cúng ông Táo đơn giản hoặc cầu kỳ. Canh măng khô có thể thay thế cho canh bóng Bên cạnh những món ăn được dâng lên cúng ông Táo, người ta còn bày biện thêm “lễ vật" cúng Táo công gồm mũ ông Công ba cỗ hay ba chiếc - hai mũ đàn ông và một mũ đàn bà. Mũ dành cho các ông Táo thì có hai cánh chuồn, mũ Táo bà thì không có. Những mũ này được trang sức với các gương nhỏ hình tròn lóng lánh và những giây kim tuyến màu sắc sặc sỡ. Để đơn giản hơn, cũng có khi người ta chỉ cúng tượng trưng một cỗ mũ ông Công (có hai cánh chuồn) lại kèm theo một chiếc áo và một đôi hia bằng giấy...”. "Lễ vật" cúng Táo công Ở miền Trung khác một chút, người ta cúng một con ngựa bằng giấy với yên, cương đầy đủ. Còn ở miền Nam thì đơn giản hơn, chỉ cúng mũ, áo và đôi hia bằng giấy là đủ. Ngày nay, do công việc bận bịu và quá tải, chị em nội trợ không thể dành nhiều thời gian để sửa soạn một mâm cỗ cầu kì, kiểu cách như truyền thống. Nhiều món ăn được rút bớt và thời gian chế biến mỗi món ăn giảm đi bởi đồ bán sẵn khá nhiều. Chẳng hạn như có thể mua nem đông lạnh, gà mổ sẵn, bánh chưng mua ngoài hàng,… Tất cả đã sẵn có, chị em chỉ việc mua về, chế biến cho chín rồi sắp cỗ. Những món kèm như thịt đông, dưa hành muối chua… có thể làm trước đó, chỉ đợi đến ngày 23 tháng 12 âm lịch là cho lên mâm thôi... Tuy nhiên, dù được rút gọn bớt nhiều như vậy nhưng nét văn hóa truyền thống trong mâm cỗ hiện đại này vẫn được lưu giữ. Có chăng chỉ là giảm chút về số lượng và thời gian chế biến mà thôi. Một mâm cỗ cúng ông Táo đơn giản nhưng không làm mất đi nét đẹp văn hóa truyền thống Theo quan niệm của người xưa, thì cúng ông Táo phải đặt trong bếp, khi cúng phải bật bếp lên cho cháy rực, mâm cỗ đề huề, cả nhà quanh năm no ấm. Có người thì vừa đặt một mâm cúng trong bếp và thêm một mâm khác cúng trên bàn thờ. Thả cá chép từ lâu đã trở thành nét đẹp văn hóa trong tâm linh người Việt cứ mỗi độ Tết Ông Táo Tập tục thả cá chép phóng sinh sau khi cúng cũng là một nét đẹp văn hóa trong dịp này. Cá chép là phương tiện duy nhất có thể đưa Táo quân về trời. Bởi thế, sau khi làm lễ xong, các gia đình đều cúng con cá chép rồi đem ra sông hay ra ao thả, ngụ ý “cá hóa rồng”, vượt vũ môn, làm phương tiện cho Táo quân cưỡi. Hơn thế nữa, trong tâm thức người Việt, “cá vượt Vũ môn” hay “cá chép hóa rồng” còn mang ý nghĩa của sự thăng hoa, biểu tượng của tinh thần vượt khó, sự kiên trì, bền chí chinh phục tri thức để đi tới thành công, biểu trưng cho nhân cách thanh cao tiềm ẩn hoặc hướng đến một tương lai tốt đẹp. Sự tích Táo quân Trọng Cao có vợ là Thị Trọng Cao có vợ là Thị Nhi ăn ở với nhau đã lâu mà không con, nên sinh ra buồn phiền, hay cãi cọ nhau. Một hôm, Trọng Cao giận quá, đánh vợ. Thị Nhi bỏ nhà ra đi sau đó gặp và bằng lòng làm vợ Phạm Lang. Khi Trọng Cao hết giận vợ, nghĩ lại mình cũng có lỗi nên đi tìm vợ. Khi đi tìm vì tiền bạc đem theo đều tiêu hết nên Trọng Cao đành phải đi ăn xin. Khi Trọng Cao đến ăn xin nhà Thị Nhi, thì hai bên nhận ra nhau. Thị Nhi rước Trọng Cao vào nhà, hai người kể chuyện và Thị Nhi tỏ lòng ân hận vì đã trót lấy Phạm Lang làm chồng. Phạm Lang trở về nhà, sợ chồng bắt gặp Trọng Cao nơi đây thì khó giải thích, nên Thị Nhi bảo Trọng Cao ẩn trong đống rơm ngoài vườn. Phạm Lang về nhà liền ra đốt đống rơm để lấy tro bón ruộng. Trọng Cao không dám chui ra nên bị chết thiêu. Thị Nhi trong nhà chạy ra thấy Trọng Cao đã chết bởi sự sắp đặt của mình nên nhào vào đống rơm đang cháy để chết theo. Phạm Lang gặp tình cảnh quá bất ngờ, thấy vợ chết không biết tính sao, liền nhảy vào đống rơm đang cháy để chết theo vợ. Linh hồn của ba vị được đưa lên Thượng Đế. Thượng Đế thấy ba người đều có nghĩa, nên sắc phong cho làm Táo Quân Nhi ăn ở với nhau đã lâu mà không con, nên sinh ra buồn phiền, hay cãi cọ nhau. Một hôm, Trọng Cao giận quá, đánh vợ. Thị Nhi bỏ nhà ra đi sau đó gặp và bằng lòng làm vợ PhạTrọng Cao có vợ là Thị Nhi ăn ở với nhau đã lâu mà không con, nên sinh ra buồn phiền, hay cãi cọ nhau. Một hôm, Trọng Cao giận quá, đánh vợ. Thị Nhi bỏ nhà ra đi sau đó gặp và bằng lòng làm vợ Phạm Lang. Khi Trọng Cao hết giận vợ, nghĩ lại mình cũng có lỗi nên đi tìm vợ. Khi đi tìm vì tiền bạc đem theo đều tiêu hết nên Trọng Cao đành phải đi ăn xin. Khi Trọng Cao đến ăn xin nhà Thị Nhi, thì hai bên nhận ra nhau. Thị Nhi rước Trọng Cao vào nhà, hai người kể chuyện và Thị Nhi tỏ lòng ân hận vì đã trót lấy Phạm Lang làm chồng. Phạm Lang trở về nhà, sợ chồng bắt gặp Trọng Cao nơi đây thì khó giải thích, nên Thị Nhi bảo Trọng Cao ẩn trong đống rơm ngoài vườn. Phạm Lang về nhà liền ra đốt đống rơm để lấy tro bón ruộng. Trọng Cao không dám chui ra nên bị chết thiêu. Thị Nhi trong nhà chạy ra thấy Trọng Cao đã chết bởi sự sắp đặt của mình nên nhào vào đống rơm đang cháy để chết theo. Phạm Lang gặp tình cảnh quá bất ngờ, thấy vợ chết không biết tính sao, liền nhảy vào đống rơm đang cháy để chết theo vợ. Linh hồn của ba vị được đưa lên Thượng Đế. Thượng Đế thấy ba người đều có nghĩa, nên sắc phong cho làm Táo Quân m Lang. Khi Trọng Cao hết giận vợ, nghĩ lại mình cũng có lỗi nên đi tìm vợ. Khi đi tìm vì tiền bạc đem theo đều tiêu hết nên Trọng Cao đành phải đi ăn xin. Khi Trọng Cao đến ăn xin nhà Thị Nhi, thì hai bên nhận ra nhau. Thị Nhi rước Trọng Cao vào nhà, hai người kể chuyện và Thị Nhi tỏ lòng ân hận vì đã trót lấy Phạm Lang làm chồng. Phạm Lang trở về nhà, sợ chồng bắt gặp Trọng Cao nơi đây thì khó giải thích, nên Thị Nhi bảo Trọng Cao ẩn trong đống rơm ngoài vườn. Phạm Lang về nhà liền ra đốt đống rơm để lấy tro bón ruộng. Trọng Cao không dám chui ra nên bị chết thiêu. Thị Nhi trong nhà chạy ra thấy Trọng Cao đã chết bởi sự sắp đặt của mình nên nhào vào đống rơm đang cháy để chết theo. Phạm Lang gặp tình cảnh quá bất ngờ, thấy vợ chết không biết tính sao, liền nhảy vào đống rơm đang cháy để chết theo vợ. Linh hồn của ba vị được đưa lên Thượng Đế. Thượng Đế thấy ba người đều có nghĩa, nên sắc phong cho làm Táo Quân. Xem thêm chủ đề: mam co cung tao quan, tao quan, ong cong ong tao, 23 thang chap, cung ong tao, tet ong cong ong tao, tet 2014, tin tuc trong ngay, bao phu nu, the gioi phu nu, bao gia dinh, eva Nguồn EVA.VN
